Dag Carel,
Je schreef:Ik maakte een geintje met dat Fonsisme, dat had je toch wel gezien?
Tuurlijk; juist dáárom reageerde ik zo serieus.
Je schreef:Waar de problemen ontstaan is met 'ik zag een ufo overvliegen', of "Jezus is uit zijn graf opgestaan".
Gelukkig zag de ander een 'ik-weet-niet-wat' vliegen. 'Hij ziet ze vliegen' zeggen we dan en dat overkomt meerderen. Laat ze in de waan!
Gisteren is in Indonesië tegen Bashir levenslang geëist. Allerbeminnelijkst glimlachend verklaarde hij voor de TV dat Osama niet dood was. En als hij tóch dood was dan zat hij bij Allah in de hemel. Obama daarentegen stond een eeuwig hellevuur te wachten. Aanhangers van een in hun ogen grote leider plegen nu eenmaal diens dood te ontkennen of te beweren dat hij onvindbaar ergens glorieus verder leeft.
Je schreef:Verwarring is wat mij betreft 'normaler' dan orde. Als je maar diep genoeg kijkt tref je vanzelf wanorde aan of in ieder geval een soort orde waarvan wij de spelregels niet kennen.
Zo kijk ik altijd wat onbegrijpend naar een partij rugby of ook wel basketbal. De reden waarom de scheidsrechters de wedstrijd onderbreken ontgaat me regelmatig. Blijkbaar ken ik de spelregels onvoldoende, ja.
Je schreef:Waarom dient wanorde aan de kaak gesteld te worden? Begrijp ik niet. Ik stel liever orde aan de kaak, vooral waar het de grens van die orde betreft. Hier in NL is er ook geen orde, dat lijkt maar zo.
Dan wil ik je twee gedachtegangen voorhouden:
1. In de Dikke van Dale kun je de woorden vinden die met 'waan' of 'wan' beginnen. Het valt op dat zowel 'wan' als 'waan' hetgeen erop volgt naar zijn betekenis ontkent. Mogelijk hebben we in 'waan' en 'wan' twee woordvormen met dezelfde betekenis. Bij 'waan' proef ik nog iets van 'je maakt je wijs dat... maar het is niet zo'.
Vergelijk ook eens de gevoelswaarde van 'onzin' met die van 'waanzin'. Het eerste ontkent alleen broodnuchter een aanwezigheid 'zin': 'Wat geen zin heeft kan geen zijn hebben'; het tweede legt de 'schuld' bij een waanzinnig iemand.
2. 'Orde' lijkt me altijd gerelateerd aan een 'doel'. Orde dient ergens op gericht te zijn, een doel te dienen. Wat nu gedaan met de uitdrukking 'Het doel heiligt de middelen'. Volgens mij kan dat alleen waar zijn als dat doel heilig is. Of wordt daar al meteen de vraag gesteld: 'Heilig voor wie'? Wat heilig is voor de een hoeft niet heilig te zijn voor de ander.
Voortdurend worden overal ter wereld doelen gesteld, vervolgens worden maatregelen uitgevraadigd die de orde regelen waarin de doelen gerealiseerd kunnen worden.
En nu kunnen we duizend voorbeelden verzinnen. B.v. een land is veel te dicht bevolkt en dus is het het doel de bevolkingsaanwas af te remmen en geleidelijk aan de bevolking kleiner te maken. Vraag 1: Is dit een 'heilig' doel? Vraag 2: Welke methodes leiden tot dat doel? Vraag 3: Kan iedere methode door de beugel?
Moet de met ijzeren hand afgedwongen 'orde' in dictatoriaal geregeerde staten niet op deze manier worden beoordeeld? De bedoeling van Gadhafi noem ik niet heilig (hij wel natuurlijk) en alleen al om die reden kan de orde waarmee hij dat doel wil bereiken niet heilig zijn. Het is een onorde of wanorde. en dan hebben we het niet zijn de methode of orde.
Je schrijft dat – naar jouw idee – in NL geen orde is. Wel een wanorde? Als je kritiek hebt op die wanorde, stel je die dan niet daardoor aan de kaak? Is dat niet de betekenis van 'aan de kaak stellen'? Uit zomaar een woordenboek:
aan de kaak stellen Spreekwoorden: (1914) Iemand (of iets) aan de kaak stellen d.w.z. iemands schande openlijk bekend maken, laten zien; iemand of iets openlijk aan de verachting van anderen overgeven, ‘aan de schandpaal nagelen’.
Groeten.
Fons.
Een theoloog die naar exactheid streeft, heeft de eerste stap gezet op de weg naar het atheïsme. Een agnost is geen naïeveling, maar iemand die god nauwkeurig 'kent', voor wie dus veel, zo niet alle gods'voorstellingen' hun betekenis hebben verloren.