Ze wilde weten of ik de Koran kende. Ja, klein beetje dan. Ik heb hem nooit helemaal gelezen want na een paar hoofdstukken vond ik het wel genoeg. Te vaak hetzelfde. Ze moet er wat om glimlachen. Het is een het lijvig boekwerk en het is in een prachtige taal geschreven. Maar dan moet je natuurlijk Arabisch kennen.
Ik vind het opvallend hoe onbevangen ze tegenover de Koran staat; met een als doodnormaal beschouwde mengeling van bewondering en afkeurende kritiek. Het waren 'visioenen' (met twee wijsvingers maakt ze het aanhalingsteken), die Mohammed gedurende een twintigtal jaren heeft gehad. Hoe zo’n visioen precies in zijn werk gaat, daar kom je nooit achter. Een engel, Gabriël, zou Mohammed mededelingen hebben gedaan, die Mohammed dan weer aan verschillende schrijvers had gedicteerd. Maar het fijne... kom daar maar eens achter! Daarover waren de ‘kerels’ het al eeuwen oneens. Ze haalde haar schouders op.
‘Kerels’ (uitgesproken als ‘keggels’) blijken ‘Koran-deskundigen’ te zijn. Zoiets als de Joodse schriftgeleerden? Ongeveer dan. Ze heeft niet veel met ze op. Teveel uit op hun eigen gelijk. Denken te gemakkelijk dat ze de wijsheid in pacht hebben. Te rationeel, ‘bewijzen’ en nog eens 'bewijzen'. Al die niet ter zake doende scherpzinnigheden. Was Mohammed nou wél of niet een analfabeet? Had hij Gabriël goed begrepen of misschien zélf al de boodschap uitgelegd? Hadden zijn schrijvers hem goed begrepen? Want soms zijn de teksten niet zó gemakkelijk! Hoe groot was de invloed van de omstandigheden in Mekka en Medina, al die oorlogen en gevechten op de inhoud van de visioenen? Staan er keiharde voorschriften in de Koran of vriendelijke uitnodigingen? Uitdagingen, zeg maar. Gaat de ‘heilige oorlog’ nou over de strijd tegen het ongeloof in jezélf of tegen de andersgelovenden, de niet-moslims? Waarom bid je naar Mekka? En zo nog een hele lijst vragen meer. Ze is even stil en zegt: 'Het zal me ook wat'!
En dan vraag ik: Wat denk jij van Jezus? Je hebt ook in de bijbel gelezen, zei je. Niet alles, alleen de mooie stukken (lachje). Ze heeft véél respect voor Jezus. Oók een profeet. En een héél grote! Eigenlijk vindt zij Jezus een groter profeet dan Mohammed. Wat hij leerde was even eenvoudig als duidelijk én... híj had tenminste van begin tot einde in praktijk gebracht wat hij leerde. Dat kun je van Mohammed niet zeggen. Die is echt niet altijd zo’n lieverdje geweest. Neem nou alleen het grote aantal vrouwen dat hij tegelijkertijd had. Typisch ‘keggels’-visioen! (big smile).
De eerste jaren na zijn dood was er veel kritiek op hem. Later hebben zijn volgelingen hem steeds verder ‘omhoog geprezen’. Jezus heeft de pech gehad dat zijn volgelingen een god van hem hebben gemaakt. Die is niet alleen ‘omhoog geschreven’, die is ‘de wereld uit geschreven’. Sorry, hoor. Heb ik je beledigd? Neu, dat niet.
Maar zou je dan niet liever een christen willen zijn, waag ik te vragen. Ze haalt haar schouders op. Wat zou dat uitmaken”? Ik ben als moslim geboren en wat nóg belangrijker is: ik ben ik. De rest doet er toch zeker niet toe? Of vind jij van wel? Ik wist niet zo gauw wat ik moest vinden.
'Zal ik thee zetten'? Ik drink nooit thee en zeker niet 's avonds bij een gezellig gesprek maar de gastvrouw dien je te waarderen. Prachtige theekan, mooie glazen, een hele plechtigheid. Mozes-Mina wat een sterk spul! Ze moest lachen toen ze m'n gezicht zag. Vind je het niet lekker? Eventjes wennen. Er hoorden ook nog mierzoete koekjes bij. Het leek wel gebakken noga. Maar volgens haar was het overal goed voor. Niet voor je gebit, dacht ik.
Wat versta jij trouwens onder God, vroeg ik? Wat een vraag zeg! ‘Allah is groot en Mohammed is Zijn profeet’ zeggen wij. Te pas en te onpas, dat mag er wel bij vermeld. Wat is groot? Wat is grootst? Weet jij hoe groot ‘grootst’ is? Als je van een oneindig grote berg zand een miljoen ton afhaalt. Hoeveel schiet er dan over? Een oneindig grote berg. Snap je? Moet je niet ‘Ja’ zeggen want dat kún je niet snappen! Pythagoras noemde het getal ‘goddelijk’. Daar kun je om lachen, maar dat is gewoon dom, want hij bedoelde er iets mee. Tel maar eens van één tot oneindig. Als je op je honderdste verjaardag daarmee klaar bent doe ik er gewoon eentje bij.
Was het niet Mozes, die wist te vertellen dat God van Zichzelf zou gezegd hebben: “Ik ben Die ben”. En dat gaan wij dat dan even invullen? En daarom zijn er zo’n massa verschillende goden! Allemaal door mensen bedacht en daarom tweederangs. En ze citeert, beetje ritmisch met gedragen stem een of andere tekst en kijkt wat hulpeloos.
(Een paar jaar later lees ik een boek over gnosis en stuit op een tekst, die verdraaid veel lijkt (als het niet dezelfde is) op wat Hazéra citeerde: ‘God schiep de mens en de mensen schiepen zich goden. Zó gaat het in de wereld: de mensen scheppen zich goden en vereren hun eigen ‘scheppingen’. Waarlijk! De goden zouden de mensen dankbaar moeten zijn en de mensen vereren! (Evangelie van Filippus uit de Nag Hammadi geschriften). Had ze daar óók al weet van?
Een tijdje later maakten we een nieuwe afspraak. Als het regende weer bij haar thuis, anders werd het zo'n op en neer gerij. En... het regende. Dus kreeg ik weer een glas sterke thee. Ik wilde wel eens weten wat ze bij die 'wijze' in Saoedi-Arabië over mediteren had geleerd en zo.
Eerst een poosje bla bla bla over de verschillende colleges, professoren en assistentschappen en toen vroeg ik: Je had het over mediteren, bij die meester. Hoe gaat dat eigenlijk? Poe, jij hebt wel vragen, zeg. Dat is moeilijk uit te leggen. Net als b.v. wat ‘leven’ is. De enige manier om te weten te komen wat ‘leven’ is, is: erváren dat je leeft, bewust wáárnemen dát je lééft, je leven ’bewúst' worden. ‘Consciousness’, ‘zelfbewustzijn’. Dat is geen kwestie van ‘van-buiten-leren’, te weten komen uit een boek of uit een les. Dat is allemaal voor de hersens, waarmee je woordjes van buiten leert en sommen maakt.
Mediteren is... in absolute stilte naar je diepste ‘zelf’ kijken, geen geraas van denken en redeneren met je logische verstand; alleen maar ‘aandacht’ voor ‘wie’ en ‘wat’ je bent. Zoals kinderen onbevangen naar een mooi verhaal luisteren zo moet je onbevangen naar jezelf kijken en luisteren, in je 'geest' laten binnenkomen wie je eigenlijk bent.
En dát is nou nét wat alle wijzen, níet de wetenschappers in de geschiedenis uit den treure hebben herhaald: Ga naar binnen in jezelf. Dat zei Boeddha, dat zei Lao-Tse, dat zei Confucius, dat zeggen de wijsheidsboeken van de Hindoes en de Egyptenaren, dat zei het orakel van Delphi (‘gnoothi séauton’ – dat wist ik!), Plato (nooit opgevallen), dat zei Mahavir (nooit van gehoord), Gurdiev (nooit van gehoord), Jezus (dacht ik te kennen), Mahatma Ghandi (die óók al?), Krisnamurti (wel eens van gehoord) en nog veel meer mensen. Je mag ze ‘wijzen’ noemen, ‘meesters’, ‘profeten’ of ‘filosofen’ of 'goeroe'. Allemaal zeggen ze - ieder op zijn eigen manier - precies hetzelfde.
Ik ben in die tijd net een paar boeken van Bhagwan aan het lezen onder andere 'Tantra, het hoogste inzicht' en 'Mosterdzaad, over het Thomasevangelie'. Het klonk dus niet zó nieuw. Ken je Bhagwan ook? Nee, hoezo? Die leert hetzelfde. Zij: Ook een oosterling zeker. Ik: Een Indiër. Zij: Ja, de meesten zijn oosterlingen.
Eigenlijk kom je er alleen maar achter wat mediteren is door het te doen, net zo lang proberen tot het lukt. Geen weten maar ervaren en dat is heel wat anders. Er zijn wel twintig en nog meer manieren om met mediteren te beginnen. Je gaat bijvoorbeeld naar de branding van de zee kijken. Alleen maar naar die golfjes kijken en nergens over nadenken. En horen wat te horen en ruiken wat te ruiken is. Jezelf bewust worden zoals je op dat moment bent. Of naar de wolken kijken die geruisloos langs de hemel schuiven. Of je luistert aandachtig hoe je adem vanzelf naar binnen komt en weer naar buiten gaat. En intussen die eindeloze stroom van gedachten stil zetten. Gewoon doen en blijven doen. Sorry, kun je het een beetje volgen? Begrijpen kan ik het wel, vind het erg boeiend maar ontbeer de ervaring. Vrees ik.
We probeerden het, een kwartier lang (het leek langer). Maar er gebeurde niets. Tenminste bij mij niet. Ik dacht aan van alles.
Ze had een vraag: Kan jij verklaren waarom alle grote profeten mannen zijn? Nee, heb ik nooit zo over nagedacht. Zij: Ligt dat aan Allah, aan God bedoel ik? Zou die een beetje manziek zijn? Waarom krijgen vrouwen niet van die visioenen en openbaringen? En als ze die wel krijgen, waarom hoor je daar dan niets van? Het is net een orgel met twee registers, waarvan er één dicht zit. Wordt het niet hoog tijd dat dat andere register ook eens geluid geeft? Dat klinkt allicht rijker. Of niet soms? Ik weet er niet veel tegen in te brengen. Het is me wel duidelijk dat ze van de rolverdeling tussen mannen en vrouwen geen hoge pet op heeft.
Twee avonden heb ik met haar zitten kletsen of beter gezegd: naar haar zitten luisteren. Op een gegeven moment zei ze dan ook: 'Wat vertel jij weinig. Je zit maar te luisteren'. Ik: jij weet een massa dingen die ik niet weet en daarom heb je ook meer te vertellen dan ik. Zullen we het over pathofysologie of biochemie hebben of zoiets. Nou nee, colleges volgde ze al voldoende.
Ik vroeg of de studente met wie ik haar wel eens samen had gezien ook uit Saoudi kwam. Ja, hoezo? Die draagt altijd zo'n uitgebreide hoofddoek, zelfs in de collegezaal. Dat is omdat veel 'keggels' zeggen dat je als vrouw zoiets moet dragen. Als het aan hen ligt pakt een vrouw zich helemáál in. Maar een vrouw wordt in de Koran aangeraden om niet open te staan voor de praatjes en weetjes die de hele dag over haar worden uitgestort. Zie de hoofddoek maar als een helm. Waarom draagt een soldaat een helm? Om kogels buiten te houden. Een vrouw doet er beter aan met die ‘wereld’ buiten te sluiten om binnen in zich de ‘stilte’ te bewaren en naar de stem van binnen te kunnen luisteren. Als ook de vrouw die stem niet meer hoort, wie zal het dan wél doen? Zij doet dus een ook wel eens een hoofddoek om als zij zélf daar - en om genoemde reden - behoefte aan voelt. Veel ‘keggels’ dragen een kalotje. Die moesten zelf maar eens beter begrijpen waar dat toe dient!
De laatste weken van het jaar hebben we nog naar elkaar gezwaaid en ‘hallo’ gezegd. Een paar keer zag ik dat ze een hoofddoek om had hoewel er geen opvallende wind stond en het ook niet regende. Ik wist nu wat er aan de hand was.
Bij het begin van het nieuwe collegejaar was ze er zomaar niet meer. Wat zou daarvan de reden zijn? Ik heb nog bij de beheerder van de flat naar haar naam en adres geïnformeerd. Maar ze had, toen ze op vakantie ging, gevraagd om dat niet bekend te maken. Ze woonde inderdaad in Saoudi-Arabië. Waarom ze niet was teruggekomen? Dat wist hij niet. Niet over gehad. En daarbij heb ik het maar bij gelaten.
PS tot zover wat op de cd staat. Ik maak op dit verhaal nog een nawoord. Ik schreef het vele jaren geleden, zette het op een diskette, plaatste het op een of ander forum, kopieerde het later naar een cd, die zó vol is dat alle artikelen 'read only' zijn geworden. Op sommige plaatsen komt m'n eigen verhaal wat vreemd over en nou wil ik weten waarom. Dat kost natuurlijk tijd. Dus, als je geïnteresseerd bent, eventjes geduld alsjeblieft.
Groeten.
Fons.
