carel schreef: "Heb jij daar voorbeelden van?" Dus, ken jij gelovige wetenschappers die op grond van hun religieuze opvattingen minder betrouwbaar zijn in de uitoefening van hun wetenschappelijke discipline. Let wel: het gaat me puur om de invloed van religie op de betrouwbaarheid.
Nee, mijn stelling is een hypothese vanuit de rede. De redenatie had ik al eerder weergegeven: Als een persoon in staat is vast te houden aan één geschrift, ondanks vele (latere) onderzoeken welke de beweringen in dat geschrift onderuit halen, dan moet men zijn wetenschappelijke integriteit in twijfel trekken.
Aantonen dat iemand wetenschappelijke missers maakt
omdat hij "gelooft" is niet mogelijk. Dan moet je al een onderzoek opzetten waarbij je een grote groep onderzoekers indeelt in gelovigen en niet-gelovigen en dan hun wetenschappelijke prestaties vergelijken. (Zelf denk ik dat de groep gelovigen het beter zal doen dan de groep ongelovigen als wetenschappelijke prestaties wordt afgemeten aan publicaties in aansprekende tijdschriften, zoals gebruikelijk is).
De eerdere voorbeelden van de uittocht uit Egypte en jouw Ark van Noach zijn niet wat ik bedoel, omdat die specifiek om bijbelwetenschappen gaan, waar de invloed van geloof voor de hand ligt.
Er zijn natuurlijk wel voorbeelden uit het verleden van onderzoekers, vooral in de astronomie, waar gelovigen zich aan de bijbeltekst vasthielden om bijv. de bevindingen van Galileo Galilei tegen te spreken. Maar ook dat is niet wat ik bedoel, omdat hier de bijbeltekst letterlijk werd genomen wat leidde tot verkeerde inzichten.
Nee, ik wil stellen, dat ook genuanceerde gelovigen -die de bijbeltekst niet letterlijk nemen, maar wel geloven in het bestaan van de God die in hun heilig boek beschreven wordt- blijkbaar deze wetenschappelijk onhoudbare bewering kunnen blijven aanhangen en aan de andere kant in staat zijn andere beweringen (waar ze mogelijk eveneens van overtuigd zijn) wel kunnen laten vallen als daar een wetenschappelijke reden voor is.
Een wetenschapper die
heilig gelooft in het bestaan van het Higgs-deeltje moet dit geloof laten vallen als na jaren onderzoek er geen goed bewijs voor kan worden gevonden, of als blijkt dat het gevonden deeltje toch andere eigenschappen bezit dan in de hypothese werd geformuleerd. Een goed wetenschapper doet dat omdat zijn geest zo open is dat hij niets voor waar
aanneemt. Bij een religieus gelovige weet je dat hij in staat is vast te houden aan ongefundeerde beweringen -tegen beter weten in, zou ik haast zeggen-. Ergo, je kan er van uit gaan dat zijn geest niet volledig open is om datgeen waar hij heilig in gelooft (Higgs-deeltje, evolutietheorie, relativiteitstheorie, enz) te laten vallen als nieuwe inzichten aantonen dat ze verkeerd waren.
Op mijn onderzoeksgebied zijn er legio voorbeelden van mensen die lang vasthouden aan bepaalde onderzoeksresultaten, ondanks dat ze in later onderzoek weer (deels) weerlegd werden. Maar ik moet eerlijk zeggen dat ik daarbij niet zou kunnen zeggen of dit bij religieus gelovigen vaker voorkomt dan bij atheïsten.
Pfoeh, blijft een lastig verhaal wat ik te vertellen heb, maar ik hoop dat mijn gedachtegang hiermee een beetje duidelijk wordt.